Hiểu đúng về gan nhiễm mỡ trên siêu âm

Gan là tạng lớn thứ 2 trong cơ thể người. Gan xử lý hầu như tất cả những gì chúng ta ăn hoặc uống vào, đồng thời lọc các chất độc có trong máu. Chức năng gan sẽ bị ảnh hưởng nếu gan chứa quá nhiều mỡ. Gan nhiễm mỡ là tình trạng mỡ bị tích tụ quá nhiều trong gan. Có một lượng nhỏ chất béo trong gan là bình thường, nhưng quá nhiều có thể trở thành một vấn đề có hại cho sức khỏe.

Nguyên nhân của gan nhiễm mỡ

 Khi cơ thể sản sinh quá nhiều mỡ hoặc chuyển hóa mỡ không kịp, lượng mỡ thừa sẽ tích trữ trong các tế bào gan và gây nên gan nhiễm mỡ. Sự tích tụ chất béo này có thể được gây ra bởi nhiều thứ nhưng nguyên nhân thường gặp nhất là do rượu

Ngoài rượu, còn một số nguyên nhân thường gặp khác như: Béo phì, mỡ máu cao, tiểu đường, gene di truyền, sút cân quá nhanh, tác dụng phụ của một số loại thuốc như Aspirin, Steroids, Tamoxifen hay Tetracycline.

Phân loại gan nhiễm mỡ

Gan nhiễm mỡ được chia làm 4 nhóm.

1. Gan nhiễm mỡ không do rượu

Nhóm này không liên quan tới rượu mà do rối loạn chuyển hóa mỡ của gan, dẫn đến dư thừa mỡ trong các tổ chức của gan.

2. Gan nhiễm mỡ do rượu

Trong nhóm này, gan nhiễm mỡ là triệu chứng sớm nhất của bệnh viêm gan do rượu. Uống rượu quá nhiều sẽ gây tổn thương gan và dẫn đến suy giảm chức năng chuyển hóa mỡ. Kiêng rượu giúp làm giảm tình trạng nhiễm mỡ gan. Sau 6 tuần, gan của bạn sẽ không còn nhiễm mỡ. Một lưu ý quan trọng ở đây là nếu sử dụng rượu quá nhiều và liên tục thì bệnh gan nhiễm mỡ có nguy cơ cao tiến triển thành xơ gan.

3. Viêm gan nhiễm mỡ không do rượu

Với những bệnh nhân thuộc nhóm này, nguyên nhân thực sự không phải do rượu. Khi lượng mỡ trong gan đạt đến một mức độ nhất định, gan to lên và có thể đi kèm với suy giảm chức năng gan.Các triệu chứng chính bao gồm: chán ăn, buồn nôn, nôn, đau bụng, vàng da.Nếu không được điều trị sẽ dẫn đến những tổn thương khó hồi phục ở gan và cuối cùng là xơ gan.

4. Gan nhiễm mỡ cấp tính trong quá trình mang thai

Gan nhiễm mỡ cấp là một biến chứng hiếm gặp và có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của thai phụ.

Các triệu chứng xuất hiện ở 3 tháng cuối thai kỳ, bao gồm: Buồn nôn và nôn liên tục, đau vùng hạ sườn phải, vàng da, cảm thấy khó chịu khắp cơ thể. Phụ nữ mang thai sẽ được kiểm tra sàng lọc, dự phòng và điều trị từ sớm. Đa phần các triệu chứng sẽ giảm dần sau khi sinh và không để lại hậu quả về sau.

Chẩn đoán

– Lâm sàng: Gan nhiễm mỡ có thể phát hiện được thông qua thăm khám lâm sàng. Bạn nên kể với bác sĩ về các biểu hiện như bụng ấm ách hay chán ăn, cùng với đó là tiền sử về sử dụng rượu và các loại thuốc.

– Xét nghiệm máu: Với xét nghiệm máu, chúng ta có thể đánh giá được sự thay đổi của men gan (men gan tăng). Đây không phải là phương pháp chẩn đoán xác định nhưng rất cần thiết trong việc tìm ra nguyên nhân gây tổn thương gan.

– Siêu âm: Hình ảnh của gan nhiễm mỡ trên siêu âm là độ hồi âm của nhu mô gan gia tăng tạo nên hình ảnh đặc trưng gọi là “gan sáng”. Dựa vào hiện tượng tăng độ sáng của nhu mô gan trên hình ảnh siêu âm mà mức độ gan nhiễm mỡ được chia làm 3 mức độ để từ đó đưa ra phương pháp điều trị phù hợp với từng bệnh nhân.

– Bên cạnh đó còn có một số phương pháp chẩn đoán hình ảnh khác như chụp cắt lớp vi tính hay chụp cộng hưởng từ. Chẩn đoán hình ảnh có thể phát hiện gan nhiễm mỡ, nhưng chưa đánh giá được đầy đủ chức năng gan và nhiều tổn thương khác.

– Sinh thiết: Bác sĩ sẽ gây tê cho người bệnh, sau đó sử dụng một kim sinh thiết để lấy ra mảnh tổ chức gan và đưa đi kiểm tra tế bào học. Đây là phương pháp tốt nhất để chẩn đoán cũng như xác định nguyên nhân của gan nhiễm mỡ.

 Điều trị

Với gan nhiễm mỡ, chúng ta không cần phải sử dụng thuốc hay phẫu  thuật, mà điều quan trọng nhất là giảm bớt yếu tố nguy cơ.

Ở đây, chúng tôi có một số lời khuyên cho các bạn như sau:

– Hạn chế và tránh các loại đồ uống có cồn.

– Kiểm soát lượng cholesterol và đường máu.

– Giảm cân khi bạn bị thừa cân.

Tóm lại, nếu bạn mắc gan nhiễm mỡ do béo phì hoặc do thói quen ăn uống, thì tập thể dục thể thao nhiều hơn là điều không thể thiếu, đồng thời loại bỏ những thực phẩm không tốt cho sức khỏe; ăn nhiều hoa quả tươi, rau xanh và ngũ cốc. Bên cạnh đó, hãy thay thế thịt đỏ (ví dụ: thịt bò) bằng những loại thịt có protein ít béo như thịt gà hay cá.

Nguồn: Trang thông tin điện tử Bệnh viện Trung ương Quân đội 108