Bệnh tiểu đường theo quan điểm y học cổ truyền
Tiểu đường (tiêu khát) là một căn bệnh phổ biến và được ghi lại rõ trong sách “nội kinh” với các chứng lâm sàng thường gặp là ăn nhiều, uống nhiều, đái nhiều, gầy nhiều.
Nguyên nhân gây ra bệnh tiểu đường trong Đông y là gì?
Theo y học cổ truyền, nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh tiểu đường là do bẩm tố cơ thể của người bệnh là âm hư, ngũ tạng suy nhược kết hợp với các yếu tố thuận lợi như căng thẳng về mặt tinh thần, ẩm thực bất tiết như ăn nhiều thức ăn béo, ngọt dẫn đến tỳ vị tích nhiệt đưa tới vị hóa làm ảnh hưởng đến phần âm của phế.
Nhìn chung, nguyên nhân dẫn tới bệnh tiểu đường theo quan điểm đông y chính là do phế táo, vị nhiệt, thận hư mà bản chất là phần âm bị suy giảm.
Phân loại các thể lâm sàng và các bài thuốc điều trị bệnh tiểu đường bằng Đông y
Điều trị bệnh tiểu đường bằng Đông y an toàn và hiệu quả
Bệnh tiểu đường theo Đông y thực chất là miệng khát dẫn đến uống nhiều, ăn nhiều mà người bệnh vẫn có tình trạng gầy sút và đi tiểu nhiều.
Trên lâm sàng y học cổ truyền, người ta chia bệnh tiểu đường thành 3 thể bệnh hay 3 bộ vị khác nhau. Tuy nhiên, 3 thể bệnh này có các triệu chứng tương đối giống nhau nhưng chỉ khác nhau về mức độ nặng nhẹ của bệnh.
♣ Thể thượng tiêu
Với thể bệnh này, người bệnh có những biểu hiện cụ thể như: Người bệnh thường có cảm giác khát nước và muốn uống nước nhiều, miệng khô, lưỡi khô, đi tiểu nhiều, bên thành dưới lưỡi có dầu lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng mỏng, mạch hồng sắc.
Phương pháp điều trị của thể bệnh này là thanh nhiết, nhuận phế sinh tân chỉ khát.
Bài thuốc điều trị bệnh tiểu đường bằng Đông y với thể bệnh Thể thược tiêu là Tiêu khát phương hợp Bạch hổ gia Nhân sâm thang. Cụ thể như sau:
Hoàng liên 8g Nhân sâm 12g
Thiên hoa phấn 12g Tri mẫu 6g
Sinh địa 2g Thạch cao 10g
Ngưu tất 16g Ngạnh mễ 20g
Tất cả mang đi sắc uống ngày 1 thang và chia thành 2 lần uống.
♣ Thể trung tiêu
Người bệnh thể trung tiêu có các biểu hiện cụ thể như sau: Người bệnh ăn nhiều nhưng vẫn luôn có cảm giác đói, hình thể gầy mòn, đại tiện táo, rêu lưỡi vàng khô, mạch thực và có lực.
Phương pháp điều trị thể bệnh trung tiêu là: Thanh vị hỏa, dưỡng âm tăng dịch.
Với thể trung tiêu, bài thuốc điều trị được áp dụng là Ngọc nữ tiễn. Cụ thể là bài thuốc sau:
Thạch cao 20g Mạch đông 12g
Ngưu tất 16g Sinh địa 16g
Tri mẫu 8g
Nếu bệnh nhân có chứng can hỏa vượng mạch thầy thuốc có thể gia thêm Hoàng cầm, Chi tử để thanh can tả hỏa.
Mang tất cả các loại thuốc trên làm thành một thang thuốc, sắc uống ngày 1 thang và chia làm 2 lần uống sáng và tối.
♣ Thể hạ tiêu
Triệu chứng của người bệnh tiểu đường khi mang thể hạ tiêu là: Đi tiểu nhiều lần với số lượng lớn, nước tiểu như cao, mỡ hay ngọt, lưỡi khô, miệng khô khát, uống nước nhiều. Ngũ tâm phiền nhiệt (lòng bàn tay, bàn chân nóng, ngực thường có cảm giác nóng) đầu váng đau, lưng gối đau mỏi, mạch trầm tế sác.
Với thể hạ tiêu, Đông y sẽ sử dụng pháp điều trị Tư bổ thận âm, sinh tân thanh nhiệt để áp dụng.
Bài thuốc Đông y điều trị bệnh tiểu đường với thể hạ tiêu được áp dụng như sau:
Thục địa 12g Sơn thù 10g
Sinh địa 16g Trạch tả 12g
Phục linh 12g Đan bì 12g
Hoàng bá 8g
Nếu bệnh nhân mệt nhiều kèm theo biểu hiện thở ngắn, thầy thuốc có thể gia thêm Nhân sâm, hoàng kì, bạch truật.
Bệnh tiểu đường theo Đông y mặc dầu được chia thành 3 thể như trên nhưng đặc điểm chung của cả ba thể đó là âm hư, táo nhiệt. Thầy thuốc cần lưu tâm hơn đến vấn đề thận hư để ưu tiên hơn trong vấn đề điều trị.
Ngoài vấn đề điều trị bệnh tiểu đường bằng các bài thuốc Đông y, người bệnh cần chú ý hơn đến vấn đề ăn uống, luyện tập cũng như tránh các vấn đề căng thẳng về mặt tinh thần. Đồng thời trên quan điểm y học cổ truyền kết hợp với y học hiện đại, thầy thuốc cần kết hợp với các biện pháp của nền y học hiện đại.
Bệnh tiểu đường mặc dầu được biết đến khá lâu, nhưng cho tới nay đây được xem là căn bệnh không thể điều trị triệt để tận gốc căn nguyên của bệnh. Và nó còn được xem là căn bệnh của xã hội hiện nay.
Các bài thuốc điều trị bệnh tiểu đường bằng Đông y mặc dầu an toàn cho người bệnh nhưng kết quả vẫn là một vấn đề khó để đưa ra nhận định một cách chính xác. Do vậy, người bệnh cần phải theo dõi sát mức độ lượng đường khi áp dụng những bài thuốc trên đây.
Với những chia sẻ của chúng tôi trên đây, hy vọng các bạn có thể phần nào hiểu hơn về bệnh tiểu đường theo quan niệm Đông y cũng như biết thêm một số bài thuốc điều trị bệnh tiểu đường bằng Đông y để có thể áp dụng cho bản thân cũng như gia đình mình.
(Sưu tầm)