Vì sao uống kháng sinh phải đủ liều?

Tuân thủ thời gian sử dụng thuốc kháng sinh có vai trò quan trọng trong điều trị các bệnh nhiễm khuẩn. Việc uống thuốc đúng liều lượng giúp tiêu diệt hoàn toàn vi khuẩn gây bệnh và hạn chế nguy cơ kháng thuốc kháng sinh.

1. Lý do phải uống thuốc kháng sinh đủ liều

Đã có rất nhiều nghiên cứu về thời gian sử dụng kháng sinh để xác định thời gian ngắn nhất cần thiết để tiêu diệt hoàn toàn tất cả vi khuẩn. Nếu bạn đang được điều trị nhiễm trùng, loại thuốc kháng sinh mà bác sĩ kê toa và thời gian sử dụng kháng sinh nên dựa trên mức độ tiến triển của bệnh. Các triệu chứng được cải thiện không có nghĩa là nhiễm trùng đã hoàn toàn biến mất. Bạn không thể ngừng sử dụng thuốc cho đến khi có chỉ định của bác sĩ vì có thể gây ra kháng kháng sinh nếu dùng thuốc không đủ liều.

Kháng kháng sinh là một vấn đề sức khỏe đang gia tăng trên toàn thế giới. Khi một người bị nhiễm vi khuẩn kháng kháng sinh, không chỉ điều trị cho bệnh nhân đó khó khăn hơn mà vi khuẩn kháng kháng sinh có thể lây sang người khác. Khi kháng sinh không còn tác dụng, kết quả là gây ra:

• Thời gian hồi phục bệnh chậm hơn
• Diễn biến bệnh phức tạp hơn
• Bạn phải đi khám bác sĩ nhiều lần hơn
• Bạn phải sử dụng thuốc kháng sinh mạnh hơn và đắt tiền hơn
• Nguy cơ tử vong cao hơn do nhiễm vi khuẩn kháng thuốc kháng sinh

Một số các loại vi khuẩn đã trở nên kháng kháng sinh bao gồm các loại vi khuẩn gây nhiễm trùng da, viêm màng não, bệnh lây truyền qua đường tình dục và nhiễm trùng đường hô hấp như viêm phổi.

2. Hướng dẫn sử dụng kháng sinh đúng cách

Khi bạn được kê đơn thuốc kháng sinh để điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn, điều quan trọng là phải uống thuốc đúng theo chỉ dẫn. Dưới đây là nhiều lời khuyên giúp sử dụng kháng sinh đúng cách:

• Tuân thủ đợt sử dụng thuốc: Bạn cần phải tuân thủ thời gian sử dụng thuốc ngay cả khi đã cảm thấy tốt hơn. Nếu bạn dừng thuốc quá sớm, thuốc có thể không tiêu diệt hết vi khuẩn. Bạn có thể bị bệnh trở lại và các vi khuẩn còn lại có thể trở nên kháng thuốc kháng sinh mà bạn đã uống.
• Tuân thủ dùng thuốc hàng ngày: Thuốc kháng sinh có hiệu quả nhất khi chúng được dùng thường xuyên.
• Đừng tiết kiệm kháng sinh: Bạn có thể nghĩ đến tiết kiệm kháng sinh cho lần mắc bệnh tiếp theo, mà không nghĩ đến loại thuốc kháng sinh đó chỉ có tác dụng chữa nhiễm trùng mắc phải tại thời điểm đó. Vì vậy, bạn không được dùng thuốc còn sót lại. Nếu bạn uống sai thuốc có thể trì hoãn việc điều trị thích hợp và có thể làm tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn.
• Không dùng thuốc kháng sinh của người khác: Thuốc kháng sinh của người khác có thể không phù hợp với bệnh của bạn, làm trì hoãn điều trị đúng và tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn.
• Nhờ tư vấn của bác sĩ: Đặt câu hỏi, đặc biệt là nếu bạn không chắc chắn về loại kháng sinh phù hợp hoặc liều dùng. Bạn cũng nên báo lại với bác sĩ về các tác dụng phụ mắc phải để xử trí kịp thời.

3. Ngăn ngừa tình trạng kháng kháng sinh bằng cách nào?

Thận trọng khi dùng kháng sinh có thể giúp ngăn ngừa cả kháng kháng sinh và tác dụng phụ. Điều quan trọng nhất là không đánh giá quá cao những gì kháng sinh có thể tác động đến cơ thể, tránh tình trạng lạm dụng kháng sinh.

Kháng sinh là cần thiết để điều trị nhiễm trùng vi khuẩn nghiêm trọng như nhiễm trùng phổi hoặc viêm màng não (viêm màng não và tủy sống). Đối với các trường hợp như người khỏe mạnh bị nhiễm trùng đường hô hấp do vi-rút, chẳng hạn như cảm lạnh hoặc cúm thì việc sử dụng thuốc kháng sinh thường sẽ không có ích vì chúng chỉ chống lại vi khuẩn. Thuốc kháng sinh cũng có tác dụng phụ bao gồm phản ứng dị ứng, các vấn đề về dạ dày và ruột, buồn nôn và nhiễm nấm. Do những rủi ro liên quan này, điều quan trọng là phải xem xét cẩn thận những lợi ích và bất lợi của việc dùng thuốc kháng sinh.

4. Những điều cần lưu ý khi dùng thuốc kháng sinh

Thuốc kháng sinh chỉ có thể hoạt động đúng nếu chúng được sử dụng đúng cách. Điều quan trọng cần biết khi dùng thuốc kháng sinh bao gồm:

• Đối với một số loại thuốc, việc chia viên thuốc thành mảnh có thể làm giảm tác dụng của thuốc. Do đó, bạn nên uống nguyên viên thuốc.
• Bạn nên chú ý khi uống thuốc. Thuốc kháng sinh thường được uống với nước vì uống cùng với nước ép trái cây, các sản phẩm từ sữa hoặc rượu có thể ảnh hưởng đến cách cơ thể hấp thụ một số loại thuốc. Các sản phẩm sữa bao gồm sữa, bơ, sữa chua và phô mai. Sau khi dùng thuốc kháng sinh, bạn có thể phải đợi đến 3 giờ trước khi ăn hoặc uống bất kỳ sản phẩm sữa nào. Nước bưởi và các chất bổ sung chế độ ăn uống có chứa các khoáng chất như canxi cũng có thể làm giảm tác dụng của kháng sinh.
• Dùng đúng các thời điểm trong ngày. Một số loại thuốc kháng sinh luôn được dùng vào cùng một thời điểm trong ngày, một số loại khác được dùng trước, trong hoặc sau bữa ăn. Ví dụ, nếu bạn phải dùng thuốc 3 lần / ngày, thì thường phải uống thuốc vào những thời điểm định sẵn để thuốc tác dụng đều trong ngày.
• Hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng thuốckháng sinh với các loại thuốc khác. Vì kháng sinh có thể tương tác với các loại thuốc khác, điều quan trọng là bạn phải nói với bác sĩ nếu bạn bắt buộc phải dùng chung với các loại thuốc khác. Thuốc kháng sinh có thể tương tác với một số chất làm loãng máu và thuốc kháng axit như thuốc tránh thai.

Nguồn: Trang thông tin điện tử Bệnh viện Vinmec (theo Healthline và NCBI)