Chỉ tính riêng Brazil, uống rượu bia, thừa cân, béo phì, hút thuốc là và nhiều thói quen thiếu lành mạnh khác là nguyên nhân dẫn đến 1/3 ca tử vong, của 20 loại ung thư khác nhau, trong đó có: ung thư phổi, ung thư thanh quản, ung thư thực quản, ung thư vòm họng…
Mới đây, các nhà nghiên cứu đến từ Đại học Sao Paulo (UPS) và Đại học Havard đã cùng phối hợp thực hiện một nghiên cứu dịch tễ học, kết quả đã một lần nữa khẳng định “sức mạnh” của một lối sống lành mạnh trong việc phòng ngừa ung thư.
Theo công bố trên tạp chí khoa học Cancer Epidemiology, trong nghiên cứu này, nhóm tác giả đã thu thập dữ liệu từ các cuộc điều tra về sự khỏe, rồi dùng dữ liệu này để phân tích về số lượng người hút thuốc, uống rượu bia, có thói quen ăn trái cây và rau xanh, tập thể dục. Bên cạnh đó, họ cũng tính toán chỉ số khối cơ thể BMI những người trong danh sách này.
Một kho dữ liệu khác liên quan đến tiêu dùng cũng được nhóm nghiên cứu này tìm hiểu, để phân tích lượng canxi, chất xơ, thịt đã qua chế biến, thịt đỏ trong khẩu phần ăn tiêu chuẩn của người Brazil.
Từ những dữ liệu này, nhóm nghiên cứu tổng hợp lại mối liên kết giữa các yếu tố lối sống với khả năng làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư, theo độ tuổi và giới tính.
Dựa vào các dữ liệu phân tích được, nhóm nghiên cứu tập trung vào tương quan giữa việc loại bỏ các lối sống thiếu lành mạnh đối với nguy cơ bị ung thư. Kết quả cho thấy nếu loại bỏ hoàn toàn những yếu tố rủi ro từ lối sống, sẽ giúp tăng khả năng phòng ngừa tất cả các trường hợp ung thư lên 26,5%. Ngoài ra, bằng biện pháp này cũng tránh được đến 33,6% cái chết do ung thư.
Nếu không thể bỏ hẳn thói quen không tốt, việc giảm thiểu một phần các tác nhân ảnh hưởng đến sức khỏe như: giảm 10% lượng đồ uống có cồn nạp vào cơ thể; giảm 30% lượng thuốc lá và các sản phẩm từ cây thuốc lá khác… cũng mang lại khả năng phòng ngừa đến 4,5% nguy cơ mắc tất cả các ca ung thư và 6,1% ca tử vong liên quan đến ung thư.
Trong nghiên cứu này, nhóm tác giả cũng “điểm mặt” 5 nhân tố rủi ro chủ chốt gây ung thư, bao gồm: hút thuốc, uống rượu bia, thừa cân, chế độ dinh dưỡng không lành mạnh, lười vận động. Trong số này, hút thuốc lá vẫn là nhân tố gây nên nhiều trường hợp ung thư và cái chết do ung thư nhất. Chỉ số BMI cao và uống rượu bia lần lượt đúng ở vị trí thứ hai và thứ 3.
Trên thực tế, việc duy trì một lối sống lành mạnh không chỉ giúp chúng ta phòng ngừa ung thư, mà còn nhiều bệnh lý nguy hiểm khác, đặc biệt là các bệnh không lây nhiễm, vốn đang là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới và cả ở Việt Nam.
Minh Nhật