Ké đầu ngựa hay còn được gọi với nhiều tên khác như Thương nhỉ, Xương nhĩ hay thương nhĩ tử…Đây là một loại cây thảo thường mọc hoang được xem là một loại Thảo Dược Trị Bệnh với nhiều bài thuốc vô cùng hữu ích.
Bài thuốc trị bệnh từ cây Ké Đầu Ngựa
Thông tin cần biết về cây thuốc Kế Đầu Ngựa
Kế đầu ngựa là loại cây thuộc họ Cúc (Asteraceae), có tên khoa học là Xanthium strumarium L. Cây thường mọc hoang ở khắp nơi trên nước ta nhưng tập trung chủ yếu ở vùng núi phía Bắc nước ta. Kế đầu ngựa là loại cây thân thảo có chiều cao từ 50cm đến 80cm. Thân cây hình trụ có màu lục và lông cứng. Lá hình tim tam giác, mọc so le với chiều dài 4cm đến 10cm và rộng 4cm đến 12cm. Mép khía răng của lá không đều, có lông cứng và ngắn ở cả hai mặt lá. Cuống lá dài 10cm, có gân chính 3.
Cụm hoa mọc đầu cành hoặc ở kẽ lá, có màu lục nhạt. Cây Kế Đầu Ngựa có hai loại đầu hoa cùng gốc, những đầu hoa ở trên nhỏ là hoa lưỡng tính, có hình ống, không có mào lông, tràng có 5 thùy, còn những đầu khác mang hoa cái, không có tràng và mào lông. Quả bẻ đôi có hình trứng, ở đầu có hai sừng nhọn và xung quanh phủ đầy gai móc. Chiều dài của quả 12mm – 15mm và rộng 7mm.
Theo phân tích của các giảng viên chuyên khoa tại Trường Cao đẳng Y dược Tuệ Tĩnh Hà Nội cho biết trong kế đầu ngựa có chứa các thành phần hóa học như saponin, alcaloid, iod và chất béo.
Kế Đầu Ngựa và một số bài thuốc trị bệnh
1. Trị côn trùng hoặc các loài có độc cắn: Dùng 1 nắm lá ké đầu ngựa non, rửa sạch, giã nát và vắt lấy nước cốt uống. Phần bã dùng đắp lên miệng vết cắn.
2. Trị bệnh bướu cổ: Ké đầu ngựa 15g kết hợp cùng với cây xạ đen 40g. Sắc với 1 lít nước và uống trong ngày.
Kế đầu ngựa thường mọc hoang nhiều ở nước ta
3. Chữa viêm khớp, thấp khớp: Sử dụng 12g quả ké đầu ngựa, 28g hi thiềm, 12g ngải cứu, 12g cỏ xước, 20g thổ phục linh, 16g cỏ nhọ nồi. Tất cả các vị thuốc rửa sạch, sao vàng và sắc uống.
4. Chữa đau răng: Sắc nước quả ké đầu ngựa và ngậm. Thực hiện ngậm nhiều lần trong ngày giúp làm giảm tình trạng đau nhức ở răng.
5. Trị tăng tiết dịch do viêm mũi dị ứng: Hái quả ké đầu ngựa, phơi khô và tán bột. Mỗi ngày hòa tan 4g đến 7g và uống.
6. Chữa lở và mụn nhọt: Sử dụng 10g ké đầu ngựa, 10g sài đât, 2g cam thảo, 15 g bồ công anh và 5g kim ngân hoa. Tất cả các vị thuốc rửa sạch, phơi khô và bào chế dưới dạng chè thuốc. Đóng gói, mỗi gói 42g. Mỗi ngày dùng 1 gói hãm với nước sôi và uống trong ngày.
7. Chữa viêm đường tiết niệu: Ké đầu ngựa 15g, cây bòng bong 20g, kim ngân hoa 15g và cây mã đề 20g, sắc chung với 1,5 lít nước. Khi thuốc cạn còn 800ml, chia làm 3 lần và uống trong ngày. Sử dụng liên tục trong 1 tuần để đạt được kết quả tốt.
8. Trị bệnh sỏi thận, chứng bí tiểu và phù thũng: Sử dụng thương nhĩ tử thiêu tồn tính kết hợp với đinh lịch, mỗi vị bằng nhau. Đem phơi khô, tán nhỏ. Mỗi ngày dùng 8 gram pha trà, uống 2 lần/ ngày.
9. Chữa mũi tắc không phân biệt mùi vị, đau nhức ở vùng trán và mũi chảy nước vàng: Sử dụng quả ké đầu ngựa (thương nhĩ tử) 8g, bạch chỉ 30g, bạc hà 1,5g, tân di 15g. Tất cả các nguyên liệu, trừ bạc hà đem sắc thuốc uống. Sau khi sắc xong, cho bạc hà vào và đun sôi lại rồi tắt bếp ngay. Trong quá trình sắc nên bọc tân di lại tránh lông lẫn vào nước thuốc gây ngứa.
10. Chữa nổi mề đay: Trường hợp mề đay mọc theo đám, lặn chỗ này và nổi chỗ kia. Người bệnh sử dụng 10g quả ké đầu ngựa, 15g lá kinh giới và 15g lá bạc hà. Đem các nguyên liệu này rửa sạch rồi nấu nước. Sau đó, lọc lấy nước, bỏ bã. Sử dụng nước này nấu cháo, ăn mỗi ngày. Còn ở trường hợp mề đay đỏ gây nóng và ngứa nhiều, bệnh nhân dùng 15g hạt quả ké đầu ngựa sắc chúng với 30g sinh địa và 12g bạc hà. Uống mỗi ngày cho đến khi triệu chứng bệnh giảm dần.
Quả kế đầu ngựa được sử dụng trong nhiều bài thuốc trị bệnh
Những điểm cần biết khi sử dụng Ké đầu ngựa chữa bệnh
Kế đầu ngựa có nhiều công dụng tốt với sức khỏe con người, thế nhưng các giảng viên tại Trường Cao đẳng Y dược Tuệ Tĩnh Hà Nội cũng khuyến cáo các bạn đọc khi sử dụng ké đầu ngựa điều chữa bệnh nên chú ý những điều sau đây:
- Người bị bệnh nhức đầu do huyết không nên dùng dược liệu Kế Đầu Ngựa, tránh trường hợp bệnh chuyển nặng
- Tuyệt đối không sử dụng quả ké đầu ngựa mọc mầm để trị bệnh, bởi chúng có chứa độc tính có thể gây phản ứng phụ.
Bài viết mang tính chất tham khảo về kiến thức y dược nói chung và cây dược liệu Kế Đầu Ngựa nói riêng. Nếu có nhu cầu sử dụng Kế Đầu Ngữa đệ trị bệnh, các bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ tư vấn về liều dùng cũng như cách dùng để đảm bảo an toàn cho bản thân.